Bài viết chia sẻ quan điểm trong ngành du lịch của tác giả, đăng lần đầu tại đây.
Nội dung chính
YÊU DU LỊCH LÀ GÌ?
Người yêu du lịch thì có vô vàn, Hội những người review du lịch có tâm (101.000 người), Những người thích đi du lịch (hơn 59,000 người), các page iVivu (1,144,333 người), Vietnam Travel (1,261,639 người) … Họ thích tự do, thích trải nghiệm, thích được thoát thoát cái gì đấy. Đấy là nhu cầu quá đỗi bình thường, và số lượng người yêu du lịch vẫn ngày một tăng trong các năm gần đây.
LÀM DU LỊCH LÀ GÌ?
Đây là ngành dịch vụ, hay gọi là phục vụ cũng đúng đó các bạn. Bỏ qua cảm giác được vi vu hào nhoáng, đi đây đi đó check-in, mặc vest tươi cười trên du thuyền hay khách sạn đi nhé. Nhiệm vụ tối cao đó là phục vụ, làm hài lòng khách hàng.
LÀM DU LỊCH, ĐƯỢC GÌ VÀ MẤT GÌ?
MẤT TRƯỚC NHA.
Thời gian biểu chắc chắn sẽ khác. Khách ở everywhere trên quả đất này. Giờ này mình ngủ thì bên kia quả địa cầu, trời bên khách đang sáng chưng. Khách chưa đi thì hỏi thông tin lịch trình, deal giá, yêu cầu dịch vụ cả ngày cả đêm. Khách đi rồi thì phải support, giải quyết phát sinh. Sáng 6h khách lên sân bay, đặt vé trả tiền hết rồi mà lái xe đột nhiên báo xe hỏng, mùa cao điểm kiếm xe thay thế giờ đó khó. Thế thì làm thế nào? 9h tối khách say sỉn, được ngày khó ở đòi đổi bằng được khách sạn vì lý do đâu đâu. 12h khách nhắn tin hỏi mày ơi ở đâu có gái. 3h sáng khách lên cơn nhồi máu cơ tim, lại gọi cứu thương âm thầm đến trong đêm. Ai nghe, ai support? Cả chuỗi người phục vụ du lịch chứ còn ai?
Trở thành người nền nã hơn. “Em chào, em xin lỗi, em cảm ơn” sẽ thành câu cửa miệng chứ không có “chuyện bên em không phục vụ những người như anh”. Không có chuyện “anh ơi sao anh keo mà anh lại còn dính thế, em không bán, anh cút đi”. Anh chị có hãm đến mấy thì “em” vẫn phải mềm mỏng nhẹ nhàng nếu không muốn lên Youtube hoặc 1 loạt review 1 sao hỏng hết cả reputation doanh nghiệp. Nhiều dòng khách có văn hoá, rất nice và hiểu chuyện, nhưng thượng đế cũng có nhiều loại thượng đế.
ĐƯỢC GÌ?
Vẫn được vi vu là điều chắc chắn. Bạn muốn ngồi một chỗ thì vẫn sẽ bị lôi đi. Đi để trải nghiệm sản phẩm, để viết bài quảng cáo hoặc làm sale thì đi để hiểu sản phẩm, còn giới thiệu khách. Sáng thức dậy ở Hội An nhưng đêm đã nằm gọn trong resort ở Phan Thiết.
Được mở rộng hiểu biết. Cái này thì quá rõ. Mỗi vùng đất sẽ có đặc điểm khác nhau, con người cũng khác. Từ thói quen sẽ dẫn đến hành vi, từ hành vi sẽ trở thành tính cách con người bản địa. Bạn đi nhiều, nhưng phải làm việc nhiều thì mới có cảm nhận sâu sắc về từng đối tượng. Nhiều dòng khách rất lịch sự, văn minh. Nói chuyện với họ, bạn được nghe nhiều câu chuyện bất ngờ, mở mang kiến thức từ nhiều vùng đất khác trên thế giới. Bạn cởi mở, chân thành, họ cũng sẽ cởi mở và trở thành những người bạn tốt trong tương lai.
Trở thành người tinh tế hơn. Hiểu về từng vùng đất, văn hoá lịch sử, hiểu về tính cách của từng nhóm khách hàng là chuyện cần biết và rồi sẽ phải biết. Biết để có cách ứng xử phù hợp, biết để tạo sản phẩm tốt hơn cho khách. Điềm tĩnh hơn, nền nã hơn, hiểu biết sâu sắc và tinh tế hơn, đó là đặc điểm của những người giỏi trong ngành mà mình đã thấy. Sẽ đến một lúc, bạn cảm thấy được happy khi làm người khác happy.
SỰ ĐỐI LẬP GIỮA NGƯỜI YÊU DU LỊCH VÀ NGƯỜI LÀM DU LỊCH
Về tính cách, người yêu du lịch: Thiên về cảm xúc, thích tự do, và đôi khi chỉ là thích check-in thể hiện. Mình check in có nhiều like thì mấy hôm nữa mình lại check in tiếp thôi. Đây là nhu cầu bình thường và chính đáng. Trong tháp nhu cầu Maslow trong Marketing thì tự thể hiện bản thân là nhu cầu cao nhất.
Người làm du lịch thì sao? Kiên trì, nhẫn nại, khéo léo với mình là cái cần nhất. Niềm nở với những khách đầu tiên, đến khách thứ 5.000, 10.000 thì vẫn phải niềm nở. Nụ cười luôn hé, trái đất vẫn quay, và tôi vẫn vui tươi, khách Việt Nam, khách Hà Lan, khách hàng Nga, mai Trung Quốc. Vui tươi cả ngày, support hàng ngày, khách vô lý cũng không được đành hanh, không nộ lên, không đánh khách.
Đi làm khác với đi chơi, từ yêu du lịch đến làm du lịch sẽ khác nhau nhiều, cần cân nhắc kỹ. Ngày xưa mình thích chụp ảnh lắm. Thích đến mức cùng anh em lập nguyên CLB Nhiếp ảnh, mấy tháng lại một chuyến đi xa mấy chục người. Đến bây giờ các bạn vẫn duy trì cái CLB đó. Cơ mà cái feeling yêu chụp ảnh và tổ chức hoạt động nhiếp ảnh cũng khác nhau nhìu. Du lịch cũng vậy, rào cản giữa việc thích tự do vi vu, thiên về cảm xúc sẽ là trở ngại không nhỏ khi bạn chuyển qua làm ngành dịch vụ.
VẪN NÊN BẮT ĐẦU TỪ CHỮ YÊU
Dù gì để bắt đầu một công việc, ngoài sự hấp dẫn về lương thưởng, có lẽ vẫn nên có thiện cảm ban đầu với công việc mình sẽ gắn bó lâu dài. Ngành du lịch rất mở, và cũng có nhiều đặc điểm hay ho khiến mọi người gắn bó lâu dài. Không dễ để tìm một ngành giúp ta có cơ hội để tìm hiểu sâu hơn về thiên nhiên, lịch sử, văn hoá, con người như ngành du lịch. Không có nhiều ngành giúp chúng ta thoả mãn sở thích vi vu và có nhiều bạn bè khắp 5 châu. Từ đầu năm đến giờ mình đã đi công tác mấy vụ và sắp tới lại đi tiếp, ít nhất sẽ stop ở 2 nước.
Với marketing lại càng vui. Khi làm marketing ngành du lịch, bạn sẽ phải (“được có cơ hội” mới đúng) đọc thêm rất nhiều kiến thức và am hiểu rất rộng từng thị trường, từng quốc gia trên thế giới. Hiểu được đất nước chúng mình, so dánh và tìm ra sự khác biệt để quảng bá ra thế giới cũng là câu chuyện không đơn gia e. Hiện nay mình mở mắt ra là thấy 5 thứ tiếng: Anh, Pháp, Đức, Ý, Tây Ban Nha. Việc hiểu thị trường càng rộng hơn, tiến Pháp thì có cả ở châu Phi, Canada, tiếng Tây Ban Nha thì phải hiểu để đánh cả thị trường Nam Mỹ như Argentina, Chile, Peru, Colombia … Hiểu về văn hoá, lịch sử, vị trí địa lý sẽ giúp hiểu nhanh hơn về tính cách, hành vi của họ, từ đó ra những kế sách sát sườn nhất. Về công cụ, những solution tốt nhất trên thế giới, những phần mềm, phương pháp quảng cáo mà Việt Nam chưa có ông nào dùng thì chúng mình cũng phải thử. Mình không chỉ cạnh tranh với công ty tại Việt Nam, mình cạnh tranh với cả thế giới, với những thằng Unicorn còn mạnh hơn Traveloka. Thách thức lớn thì cơ hội lớn các bạn ạ. Chẳng ai coi trọng, trả lương cao cho mấy việc dễ dàng. Việc mà dễ quá, không phải dùng não nhiều thì các bạn cũng không muốn làm đâu.
Mỗi ngành đều có cái được và cái chưa được. Cần tìm hiểu trước bản chất, cân nhắc kĩ trước khi gia nhập ngành một cách nghiêm túc để tránh mất thời gian cho bản thân và doanh nghiệp. Dù sao có cái thiện cảm cũng là cái duyên rất quý để bắt đầu. Nhiều ngành mình không hiểu tại sao vẫn có người làm luôn cơ. Đã chọn rồi thì nên nghiêm túc với công việc, và nhìn vào mặt tích cực để luôn tràn đầy năng lượng. Tìm cách chung hoà được tính cách bản thân và đặc thù công việc sẽ giúp bạn yêu công việc nhiều hơn. Du lịch là một ngành cũng rất rộng và thú vị, trải từ lữ hành, nghỉ dưỡng, hoạt động trải nghiệm, F&B, vận tải hàng không và ti tỉ thứ liên quan nữa. Việt Nam tiềm năng phát triển du lịch rất lớn, đây vẫn là thời điểm thích hợp để join vào. Bạn đang thích du lịch, tại sao không bắt đầu tham gia vào ngay?